Η φιλοσοφία στην εποχή της κρίσης
-
Το διακύβευμα της πολιτικής και η επιστροφή της φιλοσοφίας
Τη Δευτέρα 5 Απριλίου 2021, στις 7 μ.μ., ο Σωκράτης Δεληβογιατζής, Καθηγητής Φιλοσοφίας (ΑΠΘ), μίλησε για τη διακινδύνευση της πολιτικής και τον ρόλο της φιλοσοφίας. Πρόκειται για την 8η εκδήλωση του κύκλου διαδικτυακών διαλέξεων με τίτλο “Η φιλοσοφία στην εποχή της κρίσης”. Σύμφωνα με τον ομιλητή, η εποχή μας δοκιμάζεται πολλαπλώς: έκλυση όλων των δεσμευτικών όρων σε έξεις και συμπεριφορές, επανατοποθέτηση κάθε αρχής και αξίας για τον κοινωνικο-πολιτικό άνθρωπο, απελευθέρωση μέσων και τρόπων πρόσκτησης γνώσεων με ταυτόχρονη υποχώρηση απαιτήσεων αισθητικής και ηθικής κανονιστικής. Όμως, το διακύβευμα δεν περιορίζεται μόνο στην οιονεί άυλη πτυχή του ανθρώπινου∙ εξικνείται και σε βασικές λειτουργίες και κινήσεις βιολογικού χαρακτήρα – του σώματος και που είμαστε…
-
Ηθική και πολιτική στη σκέψη του Δημόκριτου
Τη Δευτέρα 22 Μαρτίου, στις 7 μ.μ., ο Ηλίας Βαβούρας μίλησε για την ηθική και πολιτική στη σκέψη του Δημόκριτου. Πρόκειται για την 7η εκδήλωση του κύκλου διαδικτυακών διαλέξεων με τίτλο “Η φιλοσοφία στην εποχή της κρίσης”. Ο σύνδεσμος για το βίντεο της εκδήλωσης: https://www.youtube.com/watch?v=-UMBglONVBw Ο ανθρώπινος λόγος ενεργοποιείται σε κρίσιμο σημείο για την ανθρώπινη συνέχεια και δίδει μια σωτήρια τροπή στην ανθρώπινη ύπαρξη, την τροπή της πολιτικής συγκρότησης. Ο ανθρώπινος ορθολογισμός υπαγορεύει στον άνθρωπο την πολιτική δημιουργία και αίρει το αδιέξοδο της ανθρώπινης φύσης ενώπιον της φυσικής απειλής. Ο λόγος γίνεται η αιτία της πολιτισμικής δημιουργίας, αλλά ταυτόχρονα και η ίδια η πολιτισμική δημιουργία επιτρέπει στον ανθρώπινο λόγο μια…
-
Η θεραπεία στην αρχαία ελληνική φιλοσοφία και τη σύγχρονη εποχή
Τη Δευτέρα 8 Μαρτίου 2021, στις 7 μ.μ., η κ. Ελένη Καλοκαιρινού μίλησε για τη θεραπεία στην αρχαία ελληνική φιλοσοφία και τη σύγχρονη εποχή. Πρόκειται για την 6η εκδήλωση του κύκλου διαδικτυακών διαλέξεων με τίτλο “Η φιλοσοφία στην εποχή της κρίσης”. Αρχικά, η προσκεκλημένη ομιλήτρια κ. Ελένη Καλοκαιρινού, Καθηγήτρια Φιλοσοφίας (ΑΠΘ), εξέτασε πώς πρωτοεμφανίσθηκε στην αρχαιότητα η ιατρική ως τέχνη, και πώς συνέλαβαν την ασθένεια (και, επομένως, την υγεία) οι πρώτοι αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι, ιδίως οι Προσωκρατικοί, και στη συνέχεια οι Πλάτων, Αριστοτέλης και Ιπποκράτης. Στη συνέχεια, επικεντρώθηκε στον Πλάτωνα και στο πώς αντιλαμβανόταν την ασθένεια, και κυρίως τη θεραπεία από αυτήν, ως μια συνέργεια, δηλαδή, του ιατρού να επαναφέρει…
-
Νεοφιλελευθερισμός: η φιλοσοφία της ελεύθερης αγοράς και του δυνατού κράτους
Τη Δευτέρα 22 Φεβρουαρίου, στις 7 μ.μ., ο Βασίλης Γρόλλιος μίλησε για τον νεοφιλελευθερισμό ως τη φιλοσοφία της ελεύθερης αγοράς και του δυνατού κράτους. Πρόκειται για την 5η εκδήλωση του κύκλου διαδικτυακών διαλέξεων με τίτλο “Η φιλοσοφία στην εποχή της κρίσης”. Ο ομιλητής υποστήριξε ότι ο νεοφιλελευθερισμός αποθεώνει την ελεύθερη οικονομία και, δυστυχώς, πολύ συχνά συγχέεται με τον φιλελευθερισμό, που δεν είναι υπέρ της ελεύθερης οικονομίας αλλά του έντονου κρατικού παρεμβατισμού, προκειμένου το κράτος να υλοποιήσει μια συγκεκριμένη ιδέα αναδιανεμητικής δικαιοσύνης. Αυτήν ακριβώς την ιδέα οι νεοφιλελεύθεροι τη βλέπουν να έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τη λογική της ελεύθερης οικονομίας, στο πλαίσιο της οποίας το κράτος πρόνοιας θα έχει σχεδόν…
-
Τα δικαιώματα των “άλλων”
Τη Δευτέρα 8 Φεβρουαρίου 2021, στις 7 μ.μ., η κ. Φωτεινή Βάκη προσέγγισε φιλοσοφικά τα δικαιώματα των “άλλων”. Πρόκειται για την 4η εκδήλωση του κύκλου διαδικτυακών διαλέξεων με τίτλο “Η φιλοσοφία στην εποχή της κρίσης”. Η αντιμετώπιση του πρόσφυγα, του μετανάστη, του “ξένου” δεν δοκιμάζει μόνο την ηθική μας συνείδηση εν όψει συνανθρώπων που αιτούνται βοήθεια αλλά και τους ίδιους τους θεσμούς της δημοκρατικής μας πολιτείας. Τα όρια της εθνικής επικράτειας προκαλούν τον αναστοχασμό επί της ανα-νοηματοδότησης των ορίων της ίδιας της πολιτικής κοινότητας και της αναθεώρησης της ιδιότητας του πολίτη στην εποχή της κρίσης του εθνικού κράτους και των αντιφάσεών του. Ο “ξένος” που κείται στο εθνικό μας κατώφλι…
-
Ο αντισημιτισμός ως ιστορικό φαινόμενο
Τη Δευτέρα 25 Ιανουαρίου 2021, στις 7 μ.μ., η κ. Μαρία Καβάλα μίλησε για τον αντισημιτισμό ως ιστορικό φαινόμενο. Πρόκειται για την 3η εκδήλωση του κύκλου διαδικτυακών διαλέξεων με τίτλο “Η φιλοσοφία στην εποχή της κρίσης”. Ο σύνδεσμος για το βίντεο της εκδήλωσης: https://www.youtube.com/watch?v=RYd-xlpdYY4 Το μίσος εναντίον των Εβραίων προηγήθηκε της επινόησης του όρου αντισημιτισμός τον 19ο αιώνα. Ο παραδοσιακός θρησκευτικός αντι-ιουδαϊσμός εδραιώθηκε με την επικράτηση του χριστιανισμού από τον 4ο αι. μ.Χ. και διαμόρφωσε στη μεσαιωνική Ευρώπη χωριστούς κόσμους για Εβραίους και χριστιανούς. Στα τέλη του 19ου αιώνα, αν και σταδιακά τα ευρωπαϊκά γκέτο άρχισαν να καταργούνται, οι Εβραίοι της διασποράς διαπίστωσαν ότι στη θέση του παραδοσιακού αντισημιτισμού, νέες, πιο…
-
Η δημοκρατία σήμερα: προκλήσεις και φιλοσοφικές απαντήσεις
Τη Δευτέρα 11 Ιανουαρίου 2021, στις 7 μ.μ., ο Άρης Στυλιανού μίλησε για τη δημοκρατία, κάνοντας αναφορά στις αλλαγές του νοήματός της μέσα στον χρόνο. Πρόκειται για τη 2η εκδήλωση του κύκλου διαδικτυακών διαλέξεων με τίτλο “Η φιλοσοφία στην εποχή της κρίσης”. Ο σύνδεσμος για το βίντεο της εκδήλωσης: https://www.youtube.com/watch?v=VLuGdmpkL9c Αντί να θέσει το ουσιοκρατικό ερώτημα «τι είναι η δημοκρατία;», θεωρεί πως είναι προτιμότερο να διακρίνει τα χαρακτηριστικά της. Προκύπτει, έτσι, ένα κρίσιμο ζήτημα, που αφορά το εάν τα θεμέλια της δημοκρατίας είναι τα ίδια δημοκρατικά. Σήμερα, η πανδημία της Covid-19 και η διαχείρισή της αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο σκεφτόμαστε τους εαυτούς μας και την κοινωνία. Υπάρχει άραγε…
-
“Κοινά αγαθά, πολιτική αλλαγή και πολιτισμικός μετασχηματισμός”-Αλέξανδρος Κιουπκιολής
Τι είναι αυτό που συνδέει το νερό, τα δάση, τις αρχαιότητες της Θεσσαλονίκης, το ελεύθερο λογισμικό Libre Office, τη Βικιπαίδεια και έναν συνεταιρισμό ελαιοπαραγωγών; Σύμφωνα με τη θεωρία των κοινών (commons), είναι συλλογικά αγαθά τα οποία επιμέρους κοινότητες διαχειρίζονται δημοκρατικά με βάση κανόνες που έχουν οι ίδιες θεσπίσει και με στόχο το κοινό όφελος. Ο Αλέξανδρος Κιουπκιολής στην ομιλία του θα εισαγάγει ορισμένες βασικές έννοιες για τη λογική και την πολιτική των κοινών από τη σκοπιά διάφορων σχολών σκέψης γύρω από αυτά (E. Όστρομ, ομότιμη παραγωγή, αυτόνομα κοινά). Πρόκειται για μια συζήτηση η οποία έχει ενταθεί τις τελευταίες δεκαετίες και παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς προτείνονται νέοι τρόποι αύξησης της πραγματικής συμμετοχής…
-
Η φιλοσοφία στην εποχή της κρίσης
Ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Κοζάνης διοργανώνει έναν κύκλο διαδικτυακών διαλέξεων με τίτλο «Η φιλοσοφία στην εποχή της κρίσης», που συντονίζει η Ελένη Γερούση, Δρ Φιλοσοφίας (ΑΠΘ). Οι ομιλητές και οι ομιλήτριες θα προσεγγίσουν με φιλοσοφική ματιά κρίσιμα θέματα της εποχής μας, μιας εποχής μεταβατικής. Η παρακολούθηση των διαλέξεων δεν προϋποθέτει εξοικείωση με τις φιλοσοφικές έννοιες, καθώς βασικός σκοπός του εγχειρήματος είναι να φανεί ότι η φιλοσοφία δεν είναι μια πνευματική δραστηριότητα που αφορά μόνο τους ακαδημαϊκούς, αλλά αποτελεί μια συνολική ερμηνευτική πρόταση για τον κόσμο βοηθώντας μας να αντιληφθούμε τη θέση μας σε αυτόν. Οι διαλέξεις στοχεύουν στην καλλιέργεια της κριτικής προσέγγισης στα σύγχρονα ζητήματα και στη γόνιμη ανταλλαγή ιδεών. Ακόμη,…