-
Ανάμεσα στη ζωή και τον θάνατο
Ο Δημήτρης Ραυτόπουλος στο βιβλίο Εμφύλιος και λογοτεχνία παρατηρεί με αφοριστικό τρόπο ότι «στη λογοτεχνία, ο εμφύλιος πόλεμος δεν έγινε. Και όμως, τη ρήμαξε κι αυτή». Ακόμη: «δεν βολεύει κανέναν η αλήθεια για τον εμφύλιο, ιστορική ή λογοτεχνική» (Εκδ. Πατάκη, σ. 15 και 21). Είναι γεγονός ότι ο Εμφύλιος πόλεμος στην Ελλάδα, μια τόσο οδυνηρή και ακραία ιστορική εμπειρία, έχει επηρεάσει τη λογοτεχνία και γενικότερα τα πνευματικά πράγματα στη χώρα μας σε έκταση και σε βαθμό μεγαλύτερο ίσως από οποιοδήποτε άλλο ιστορικό γεγονός του 20ού αιώνα. Η λογοτεχνία, άλλοτε με στρατευμένο λόγο και άλλοτε με αποστασιοποιημένη ή στοχαστική ματιά, τοποθετήθηκε πρώτη στο θέμα του Εμφυλίου, αφήνοντας για πολλά χρόνια πίσω…
-
Ο Ισίδωρος Ζουργός στην Κοζάνη για το τελευταίο του βιβλίο
Γράφει η φιλόλογος και ιστορικός Ελένη Σαββίδου για το βιβλίο: “Ένα μυθιστόρημα με φόντο τη Μέση Βυζαντινή περίοδο, αποτελεί το τελευταίο βιβλίο του Ισίδωρου Ζουργού: «Περί της εαυτού ψυχής». Συγκεκριμένα στο παρόν έργο γίνεται λόγος περί της ψυχής του Σταυράκιου Κλαδά, όπου ο κεντρικός ήρωας, νοτάριος δηλαδή αντιγραφέας, φτάνοντας πια στη δύση της ζωής του, αποφασίζει να αξιοποιήσει το δώρο της κόρης του και να συγγράψει την αυτοβιογραφία του. Πρόκειται ουσιαστικά για ένα χρονογράφημα που καλύπτει την εποχή της βασιλείας των Κομνηνών. Τρεις ήταν οι Κομνηνοί -πατέρας, γιος, εγγονός- τρεις κι οι αδερφοί Κλαδά, όπως χαρακτηριστικά παρατηρεί ο Σταυράκιος. Πιο συγκεκριμένα η ιστορική αφήγηση ξεκινά το 1071, όπου μετά την…
-
“Το δέρμα” της Βίβιαν Στεργίου
«…όλη η Γερμανία, όπως όλη η Ευρώπη, βυθίζεται συνεχώς στη φτώχεια. Γι’ αυτό, Brexit και πάλι Brexit. ….. Ας πουλήσουν την Ευρώπη στην Κίνα, αλλιώς όλο και θα φτωχαίνουν και θα χάνονται δουλειές, όλο και κάποια μα@ακισμένη Ευτυχία από την Καισαριανή δεν θα βρίσκει να εργαστεί για πάνω από τετρακόσια πενήντα ευρώ˙ γιατί θα πρέπει να ανταγωνίζεται το work ethics άλλων λαών, που δεν χάνουν τη μέρα τους ποστάροντας positive vibes και αναλύοντας στο Facebook ό,τι κατεβάσει η κούτρα τους». Σε όλη τη συλλογή διηγημάτων η Βίβιαν Στεργίου με ιδιαίτερο κοφτερό βλέμμα σαρκάζει τη δηθενιά, τη συνεχή αναζήτηση για ξεχωριστές εμπειρίες, το κενό της σύγχρονης εποχής. Στηλιτεύει, με τον ξεχωριστό…
-
“Επιστροφή στη Ρενς” του Ντιντιέ Εριμπόν
Συνηθίζω να λέω ότι η καταγωγή σου, η κοινωνική τάξη από την οποία προέρχεσαι, σε ακολουθεί ό,τι κι αν έχεις καταφέρει στη ζωή σου, σε όποια κοινωνική τάξη έχεις ανέλθει λόγω της μόρφωσης που απέκτησες, της δουλειάς που κάνεις ή του πλούτου που έχεις δημιουργήσει. Ακριβώς αυτό δείχνει ο Γάλλος Ντιντιέ Εριμπόν, το τρομερό παιδί της επιστήμης της Κοινωνιολογίας, στο βιβλίο του «Επιστροφή στη Ρενς» και γι’ αυτό ενθουσιάστηκα όταν το διάβασα και επιπλέον ταυτίστηκα σε σημαντικό βαθμό. Στο βιβλίο αυτό, μια ιδιότυπη αυτοβιογραφία, εξηγεί πώς τα παιδιά της εργατικής τάξης έχουν λίγο πολύ ένα προδιαγεγραμμένο μέλλον λόγω των περιορισμένων δυνατοτήτων πρόσβασης στη γνώση και στις επιλογές, πώς η ζωή…
-
“Ο Αμερικάνος”-Βιβλιοπαρουσίαση
Η άγνωστη ιστορία των Ελλήνων μεταναστών που δούλευαν στα ανθρακωρυχεία της Αμερικής, τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα, βρίσκεται στο επίκεντρο του σπουδαίου μυθιστορήματος «Ο Αμερικάνος» του Νίκου Αραπάκη. Τα υλικά που συνέθεταν την Αμερική, αυτή την «αχανή και σκληρή χώρα», ήταν «βουτηγμένα στο αίμα και στον ιδρώτα των μεταναστών», όπως χαρακτηριστικά γράφει ο συγγραφέας. Η σφαγή του Λάντλοου και η δολοφονία του Έλληνα μετανάστη και συνδικαλιστή Λούη Τίκα (του Κρητικού Ηλία Σπαντιδάκη), τον Απρίλιο του 1914, αποτελεί μία από τις κομβικές στιγμές του αμερικανικού εργατικού κινήματος. Μετά τον θάνατό του σε ηλικία μόλις 28 ετών, οι συνθήκες ζωής και ασφάλειας των ανθρακωρύχων άρχισαν να βελτιώνονται με την ψήφιση των…
-
“Το χιόνι των Αγράφων” – Παρουσίαση βιβλίου
-
Ένα μη δυαδικό άτομο κέρδισε το διεθνές βραβείο Booker
Το βραβείο για το καλύτερο μυθιστόρημα, που κυκλοφόρησε (στη Βρετανία και την Ιρλανδία) μεταφρασμένο στην αγγλική γλώσσα, απονεμήθηκε στον/στη συγγραφέα Marieke Lukas Rijneveld από την Ολλανδία, για το βιβλίο του/της “The discomfort of evening”. Η χρήση του διπλού γένους οφείλεται στο γεγονός ότι ο/η νικητής/τρια του βραβείου αυτοπροσδιορίζεται ως μη δυαδικό άτομο. Όπως λένε οι κριτικοί πρόκειται για ένα σκοτεινό πορτραίτο της παιδικής ηλικίας με αρκετά αυτοβιογραφικά στοιχεία. Θα πρέπει να περιμένουμε τη νέα χρονιά για να το διαβάσουμε σε μετάφραση της Μαρίας Αγγελίδου από τις εκδόσεις Ίκαρος.
-
Κορίτσι, γυναίκα, άλλο
“η Κόρτνεϊ απάντησε ότι μια και η Γιαζ είναι κόρη καθηγητή και μιας διάσημης σκηνοθέτιδας, σίγουρα δεν είναι μη προνομιούχα, ενώ εκείνη, η Κόρτνεϊ, προέρχεται από ένα πραγματικά φτωχό περιβάλλον όπου θεωρείται φυσικό να εργάζεσαι σε εργοστάσιο στα δεκαέξι και να κάνεις το πρώτο σου παιδί ακόμη ανύπαντρη στα δεκαεφτά [….] ναι, αλλά είμαι μαύρη, Κόρτνεϊ, κι αυτό με κάνει πιο καταπιεσμένη από οποιαδήποτε που δεν είναι, εκτός από τη Γουόρις που είναι η πιο καταπιεσμένη απ’ όλες / σε πέντε κατηγορίες: μαύρη, μουσουλμάνα, γυναίκα, φτωχή, με χιτζάμπ”. Απόσπασμα από το σπουδαίο βιβλίο της αγγλονιγηριανής Bernardine Evaristo με τίτλο “Κορίτσι, γυναίκα, άλλο” που μοιράστηκε με την Margaret Atwood το Booker…
-
Έχει φύλο η λογοτεχνία; Η περίπτωση των σχολικών εγχειριδίων
Το κείμενο που ακολουθεί είναι η εισήγησή μου στο Δ΄ Συμπόσιο Λογοτεχνίας που διοργάνωσε το Λογοτεχνικό Περιοδικό «Παρέμβαση», σε συνεργασία με τον Δήμο Κοζάνης και την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας. Εκ μέρους του Συνδέσμου Φιλολόγων Κοζάνης, θέλω να εκφράσω, αφενός, τη χαρά μου που μας δίνεται η δυνατότητα συμμετοχής στο Δ΄ Συμπόσιο Λογοτεχνίας, αφετέρου, την ικανοποίησή μου για την ένταξη της ενότητας «Γυναίκα και Λογοτεχνία» στη φετινή θεματολογία. Θα ξεκινήσω την εισήγησή μου με ορισμένες παραδοχές. Πρώτη παραδοχή: Κάθε κοινωνία σε κάθε εποχή, ανάλογα με το οικονομικό και πολιτικό σύστημα που επικρατεί, διαθέτει τους μηχανισμούς εκείνους που διαμορφώνουν και αναπαράγουν τις κυρίαρχες ιδεολογίες. Το σχολείο είναι ένας θεμελιώδης ιδεολογικός μηχανισμός, εφόσον…
-
Σκέψεις για το βιβλίο της Ολυμπίας Τσικαρδάνη «Τοπία της στοργής»
Το βιβλίο «Τοπία της στοργής» παρουσιάστηκε σε εκδήλωση του Συνδέσμου Φιλολόγων Κοζάνης. Αποτελείται από εννέα ιστορίες. Εννέα μικρές ιστορίες που όμως δημιουργούν δυνατά συναισθήματα και συγκινήσεις. Η πρώτη ύλη των ιστοριών είναι οι προσδοκίες, τα όνειρα αλλά και οι απογοητεύσεις, οι ματαιώσεις απλών ανθρώπων, ανθρώπων της διπλανής πόρτας. Οι ήρωες είναι μετανάστες, ζευγάρια που αφήνουν τα παιδιά τους στους συγγενείς για να δουλέψουν στην ξενιτιά, βιοπαλαιστές, γυναίκες που καλούνται να κάνουν ένα νέο ξεκίνημα. Το πρώτο διήγημα με τίτλο «Οδύνη και φως» αναφέρεται στο ολοκαύτωμα των Σερβίων. Παρόλο το δύσκολο θέμα του λειτουργεί ως βάλσαμο για την καρδιά. Πιστεύω πως τέτοια διηγήματα θα πρέπει να συμπεριλαμβάνονται στα σχολικά βιβλία. Η…